Gebaren = taalontwikkeling

Gebaren?
Een vaak gemaakt grapje wanneer ik vertel dat ik logopedist ben: 'Nou mijn kind heeft geen logopedie nodig hoor, die kletst de oren van je hoofd, kan je hem misschien ook leren om wat minder te praten?'
Ja dat kan! Als je gebaren introduceert heeft je kind een alternatief voor praten. Ideaal! Met name in een drukke speeltuin gebruik ik het vaak. Even vanaf de andere kant van de speeltuin vragen of ze nog wat willen drinken, zo ja wat dan? Of het gebaar voor WC wordt gemaakt waardoor ik aanstalten kan maken om de billendoekjes te pakken en het dichts bijzijnde toiletgebouw te zoeken.

Nederlands ondersteunt met gebaren
Gebaren worden vaak gebruikt bij kinderen die moeite hebben met communiceren. Bijvoorbeeld wanneer zij doof of slechthorend zijn, wanneer zij een TOS hebben (taalontwikkelingsstoornis) of een andere beperking waardoor praten later/niet op gang komt.
Maar het is vaak sowieso reuze handig om toe te passen bij het leren praten van elk kind.
'Pop' klonk bij onze dochter hetzelfde bij pop, poep, boek. Ik raadde steeds maar wat ze bedoelde totdat ze de gebaren onder de knie kreeg. Een stuk minder frustratie in huis wanneer ik een boek pakte in plaats van haar luier controleerde op poep.

Handig
Bij ons tweede kind vergat ik de gebaren een beetje. Totdat de oudste er op wees dat de jongste vast honger had: 'Kijk, hij gebaart eten!' Ik dacht nog dat hij vast last had van zijn tandjes, hij zat de laatste tijd constant met zijn hand bij zijn mond. Maar inderdaad, na een fruitprakje was hij een stuk tevredener!

Digitale oppas
Een goede reden voor mij om de gebaren DVD's weer tevoorschijn te halen. Als je dan toch een digitale oppas nodig hebt, dan zijn de filmpjes van Lotte en Max een aanrader. Dreumesen vinden herkenbare beelden erg leuk, meer dan bijvoorbeeld Nijntje. Ze onderscheiden als ze klein zijn weinig beelden waardoor ze steeds naar het zelfde lijken te kijken. Het is steeds Nijntje in beeld en ze haken af. Alle Lotte en Max DVD's zijn gratis te leen bij de bibliotheek  op het pasje van je kind (je kunt deze vaak kosteloos aanvragen en reserveren in het door jouw gewenste filliaal).

Gebaren kiezen
Door mee te kijken met de filmpjes krijg je de basisgebaren al snel onder de knie. Met name de gebaren voor onderwerpen die voor je kind interessant zijn leren ze snel: eten/drinken/meer/uit. Handig is ook om gebaren te kiezen waar je zelf baat bij hebt: slapen/genoeg/klaar. Kies er in het begin een paar en bereid dit steeds uit.
Je hoeft lang niet alle gebaren te kennen om toch je kind te ondersteunen in de communicatie. Welk broodbeleg het wil kan het ook prima aanwijzen. Met name tijdens momenten van frustratie is het fijn als je kind 'fietsen' kan gebaren terwijl jij 'televisie' verstaat.

Nederlands gebarencentrum
Het gaat in deze blog om Nederlands ondersteunt met gebaren. (NmG) Hierbij gebruik je de gebaren uit de Nederlandse gebaren (NGT) taal maar je past de zinsbouw niet toe.
Bij de vraag: Wil je geel of oranje papier? kun je bijvoorbeeld alleen de kleuren gebaren. Of je gebaart juist het werkwoord omdat kinderen dat moeilijker vinden om te leren en zelf te gebruiken: Wil je voetballen of fietsen?

Cursus, boek, app?
Er zijn verschillende manieren om de gebaren te leren. Een cursus door een babygebarendocent of door een instantie als Auris, Kentalis, Pento of NSDSK zijn kwalitatief goed.
Er zijn ook apps te vinden. De kwaliteit is hiervan wisselend. Wil je officiële gebaren let er dan op dat het ondersteund wordt door het Nederlands Gebarencentrum. Er zijn namelijk ook on-officiële gebaren. Dit kan alleen voor thuisgebruik natuurlijk prima zijn.
Je kunt zelf ook gebaren bedenken, bijvoorbeeld de naam van de kat.
Het gaat er om dat het je kind helpt in de communicatie. Dat jij hem beter begrijpt en hij jou.

Gaat je kind naar een peuterbehandelgroep, een school voor kinderen met een TOS/beperking of is er een dove/slechthorende in de omgeving dan is het handiger om de officiële gebaren aan te leren.
Attentie voor de Vlaamse lezers: er zijn verschillen tussen de Vlaamse gebarentaal en Nederlandse gebaren.